Zacznijmy od tego, co to jest szczególna ostrożność. Na to pytanie odpowiada art. 2 ust. 22 Ustawy Prawo o ruchu drogowym. „Szczególna ostrożność – ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie”.

Ostrożność na drodze dzieli się zatem na dwie kategorie – zwykłą oraz szczególną. Druga z nich dotyczy konkretnych sytuacji, kiedy kierowca powinien być mocno skoncentrowany na swoich manewrach oraz otoczeniu na drodze. To sytuacje, które sprzyjają kolizjom i wypadkom, dlatego należy dołożyć starań, aby zachować maksymalne bezpieczeństwo.

Szczególna ostrożność – kiedy należy ją zachować? Sytuacje jej wymagające zostały szczegółowo opisane w przepisach.

W przypadku kierowców są to następujące manewry:

• włączanie się do ruchu – podczas tego manewru zwróć uwagę na otoczenie oraz przepisy, aby móc ocenić, czy powinieneś ustąpić pierwszeństwa, aby bezpiecznie włączyć się do ruchu. Szczególną uwagę zwróć na znak STOP;

• zmiana kierunku jazdy lub zajmowanego pasa ruchu – w trakcie tych manewrów musisz ustąpić pierwszeństwa pojazdom, które poruszają się po pasie, na który zamierzasz wjechać, oraz z odpowiednim wyprzedzeniem użyć kierunkowskazów;

• cofanie – podczas cofania nietrudno o kolizję. Dlatego pamiętaj, że musisz ustąpić pierwszeństwa każdemu innemu pojazdowi; 

• wyprzedzanie – w trakcie tego manewru zachowaj bezpieczną odległość od wyprzedzanego pojazdu oraz odpowiednią prędkość;

• zbliżanie się do skrzyżowania – w tym przypadku zachowanie szczególnej ostrożności dotyczy każdego rodzaju skrzyżowania, bez względu na to, na jakiej drodze znajduje się kierowca;

• zbliżanie się do przejścia dla pieszych – tutaj pamiętaj też o przepisach na temat ustępowania pierwszeństwa na przejściu dla pieszych;

• przejeżdżanie obok oznakowanego przystanku, nieznajdującego się przy chodniku – powinieneś zatrzymać pojazd, aby umożliwić pieszym bezpieczne dojście do tramwaju/autobusu lub na chodnik;

• zbliżanie się do przejazdu dla rowerów – tak samo, jak w przypadku przejścia dla pieszych;

• zbliżanie się i przejeżdżanie przez przejazd kolejowy – dostosuj swoje manewry do rodzaju przejazdu kolejowego, jak i warunków drogowych czy pogodowych;

• jazda w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza – np. w razie mgły, opadów czy oparów;

• jazda pojazdem uprzywilejowanym – ta zasada dotyczy tylko pojazdów uprzywilejowanych w akcji;

• jazda pojazdem wykonującym na drodze czynności drogowe – ten zapis dotyczy pojazdów, które ze względu na charakter wykonywanych czynności mogą nie stosować się do przepisów o obowiązku jazdy jezdnią lub przy prawej krawędzi drogi oraz o zatrzymaniu i postoju;

• przejeżdżanie obok pojazdu oznaczonego literą „L” – szczególna ostrożność powinna zostać zachowana podczas zbliżania się, wyprzedzania lub omijania pojazdu, który kierowany jest przez uczącego się kierowcę;

• przejeżdżanie obok autobusu szkolnego lub pojazdu, który przewozi dzieci – jednak w tej sytuacji autobus musi być odpowiednio oznakowany;

• przejeżdżanie obok pojazdu przewożącego osoby niepełnosprawne – ten zapis dotyczy sytuacji wsiadania lub wysiadania osoby niepełnosprawnej;

• mijając ostrzegawczy znak drogowy oraz gdy zbliżasz się do sygnalizatorów migających na żółto. 

Lista jest długa, jednak bez wątpienia dotyczy sytuacji, które wymagają od kierowcy maksimum skupienia i rozwagi. 

Zasada szczególnej ostrożności dotyczy jednak też pieszych oraz kierowców rowerów:

• podczas przechodzenia przez pasy lub torowisko – na pasach pieszy ma pierwszeństwo, a poruszający się po drodze pojazd powinien się zatrzymać. Jednak przed wejściem na jezdnię należy upewnić się, że można zrobić to w sposób bezpieczny i bez utrudniania ruchu drogowego kierowcom;

• rowerzysta podczas jazdy drogą przeznaczoną dla rowerów i pieszych oraz chodnikiem – podczas manewru wyprzedzania, omijania czy wymijania pieszego lub innego rowerzysty należy zmniejszyć prędkość i zachować szczególną ostrożność. 

A jakie są konsekwencje niezachowania szczególnej ostrożności przez kierowców i pieszych? W tym przypadku może dojść do kolizji, stłuczki czy potrącenia. Niestety w skrajnych przypadkach wypadek może okazać się nawet śmiertelny czy spowodować trwałe uszczerbki na zdrowiu lub znaczne zniszczenie pojazdu.

Sprawdź także: Utrata zniżek AC. Podpowiadamy, jak jej uniknąć 

Niebezpieczne manewry skutkują także mandatami – i to dość dotkliwymi – oraz punktami karnymi. Dla przykładu – według najnowszego taryfikatora nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu może kosztować kierowcę nawet 1500 zł i 15 punktów karnych. 

Jak już wspominaliśmy, uczestnicy ruchu podczas wykonywania czynności na drodze zawsze muszą zachować ostrożność, a niektóre manewry wymagają jeszcze większej rozwagi i uwagi. Dlatego zwykło się mówić o ostrożności oraz szczególnej ostrożności. 

Podział jest dość prosty. To kiedy zachować szczególną ostrożność, już wiesz z poprzedniej części artykułu. Kodeks drogowy nie określa, jakie zachowanie będzie przejawem zachowania „zwykłej” ostrożności. Są to jednak wszystkie pozostałe sytuacje, np.:

• w przypadku kierowcy – zwolnienie podczas przejazdu obok placu zabaw czy w trakcie parkowania,

• w przypadku pieszego – poruszanie się po parkingu,

• w przypadku pasażera – wysiadanie czy wsiadanie do auta.

Należy zatem uprościć, że ostrożność na drodze zależy zachować w każdej sytuacji – szczególną ostrożność w przypadkach opisanych w prawie o ruchu drogowym, jak i wtedy, gdy wymagają tego inne czynniki, np. pogoda. 

Sprawdź także: Strefa ruchu – jakie przepisy w niej obowiązują? 

Już wiesz, co to jest szczególna ostrożność. Prawo o ruchu drogowym jasno wskazuje, kiedy trzeba zachować szczególną ostrożność, aby bezpiecznie wykonać pewne manewry czy zadbać o innych uczestników ruchu drogowego. 

Na drodze nietrudno o kolizje, stłuczki czy wypadki. Dlatego pamiętaj nie tylko o OC, ale też o odpowiedniej polisie AutoCasco, która ochroni Twój pojazd. W przypadku LINK4 ubezpieczenie ALL RISK obejmuje wszystkie zdarzenia – poza tymi wskazanymi w warunkach ubezpieczenia jako wyłączenia.

Sprawdź również: ubezpieczenie samochodu od pożaru, OC Olkusz

Wejdź na stronę www.link4.pl i dowiedz się więcej na temat ubezpieczeń. Zachęcamy do skorzystania z Kalkulatora LINK4, dzięki któremu w łatwy sposób obliczysz wysokość polisy. W razie jakichkolwiek wątpliwości zadzwoń pod numer 22 444 44 44, aby porozmawiać bezpośrednio z konsultantami lub umów się na spotkanie z agentem współpracującym z LINK4.

Ubezpieczenie Autocasco dostępne w LINK4 tylko w pakiecie z OC. Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.