Prawo jazdy i oznaczenia, które powinien znać każdy kierowca
Niezbędne informacje pozwalające na zidentyfikowanie kierowcy oraz wskazanie, jakie są jego uprawnienia dotyczące kierowania pojazdem - do tego właśnie służy prawo jazdy. Oznaczenia na tym dokumencie mogą jednak modyfikować status kierowcy.
Spis treści:
1. Prawo jazdy. Oznaczenia i inne informacje
2. Oznaczenia na prawie jazdy – lista
3. Oznaczenia w prawie jazdy. Podsumowanie
Bez prawa jazdy nie masz uprawnień do kierowania pojazdem. To dokument, który powinien być przedmiotem szczególnej troski każdego kierowcy. Warto przyjrzeć się bliżej tematyce prawa jazdy i sprawdzić, co tak naprawdę mówi ono o Twoich uprawnieniach. Sprawdź, jakie oznaczenia w prawo jazdy mogą zmienić Twój status jako kierowcy. Warto je poznać!
Prawo jazdy. Oznaczenia i inne informacje
Oznaczenia prawa jazdy pod postacią kategorii odnoszą się do tego, na kierowanie jakimi pojazdami uprawnienia ma właściciel dokumentu. W przypadku samochodów osobowych jest to oczywiście B. Mogą to być jednak też A1, gdy masz uprawnienia do kierowania motocyklem, D – na autobusy, CE lub C1E – na pojazdy ciężarowe oraz T – na traktory.
Zresztą – listę wszystkich kategorii znajdziesz na odwrocie swojego prawa jazdy – wraz z grafiką, która ułatwi Ci rozszyfrowanie danej kategorii. Bardzo istotne zapiski w prawie jazdy odnoszą się także do tego, jaki organ wydał dany dokument. Ogromnie istotny jest także sam numer prawa jazdy.
Oznaczenia na prawo jazdy to jednak nie tylko kategorie i inne powyższe dane. Znajdziesz tam także rozmaite dodatkowe kody, które… nie są już wyjaśnione na samym dokumencie. Wpisane oznaczenia w prawo jazdy mogą jednak mieć ważne konsekwencje dla każdego kierowcy. Warto się im przyjrzeć nieco bliżej.
Zobacz również: Prawo jazdy na motocykl – wszystko, co musisz o nim wiedzieć
Oznaczenia na prawie jazdy – lista
Oznaczenia w prawie jazdy mogą odnosić się do wielu kwestii. Dodatkowe kody możesz znaleźć w polu oznaczonym liczbą 12 – poświęconym ograniczeniom. Warto je podzielić na kategorie i przyjrzeć się im bliżej.
Grupa 01 – dla osób z wymaganą korektą lub ochroną wzroku
Oznaczenia prawa jazdy dla osób z problemami ze wzrokiem to:
01.01 – kiedy do jazdy potrzebne są okulary;
01.02 – gdy kierowca musi mieć soczewki kontaktowe;
01.03 – jeżeli do jazdy potrzebne są okulary ochronne;
01.04 – gdy kierowca powinien mieć szkła przyciemnione,
01.05 – jeżeli podczas jazdy wymagana jest przepaska na oko,
01.06 – gdy do jazdy potrzebne są okulary lub soczewki kontaktowe.
Grupa 02 – dla osób z wymaganą korektą słuchu
Niekiedy do prowadzenia pojazdem potrzebne są narzędzia wspierające słuch. Oznaczenia w prawie jazdy, które na to wskazują to:
02.01 – gdy wymagany jest aparat słuchowy jednouszny,
02.02 – jeżeli potrzebny jest obuuszny aparat słuchowy.
Grupa 03 – dla osób, które potrzebują protezy do jazdy
Jeżeli kierowca musi mieć protezę lub szynę ortopedyczną kończyn, w prawie jazdy pojawiają się oznaczenia:
03.01 – gdy trzeba protezy lub szyny ortopedycznej kończyny górnej,
03.02 – jeżeli wymagana jest proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej.
Grupa 05 – ograniczenia korzystania z pojazdu
Kierowca może mieć nałożone na siebie rozmaite ograniczenia, które wpływają na jego prawo jazdy. Oznaczenia stosowane w takiej sytuacji to:
05.01 – gdy kierowca może jeździć wyłącznie w godzinach dziennych,
05.02 – gdy kierowca może poruszać się wyłącznie w obrębie określonego obszaru administracyjnego,
05.03 – jeżeli kierowca może poruszać się wyłącznie bez pasażerów,
05.04 – dla kierowców, którzy mogą poruszać się z prędkością nie większą niż określony limit,
05.05 – gdy kierowca może jeździć tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy,
05.06 – jeżeli kierowca nie ma prawa ciągnąć przyczepy,
05.07 – gdy kierowca nie ma prawa wjeżdżać na autostrady,
05.08 – jeżeli autor ma kategoryczny zakaz spożywania alkoholu.
Grupa 10 i 15 – gdy wymagane są zmiany w zakresie zmiany biegów lub sprzęgła
Może się zdarzyć, że oznaczenia na prawie jazdy odnoszą się do kwestii technicznych związanych ze skrzynią biegów lub sprzęgłem. Takie oznaczenia to:
10.01 – gdy auto musi mieć ręczną zmianę biegów,
10.02 – jeżeli samochód nie może mieć pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A),
10.03 – jeżeli kierowca może jeździć autem, ze zmianą biegów sterowaną elektronicznie,
10.04 – gdy wymagana jest modyfikacja dźwigni zmiany biegów,
10.05 – gdy nie można zastosować przekładni dodatkowej w pojeździe,
15.01 – jeżeli wymagana jest zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów,
15.02 – gdy potrzebne jest sprzęgło sterowane ręcznie,
15.03 – jeśli sprzęgło w pojeździe musi być automatyczne,
15.04 – w sytuacji, gdy wymagany jest składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą.
Grupa 20 – dla modyfikacji w układzie hamulcowym
Oznaczenia na prawie jazdy mogą odnosić się także do kwestii związanych z układem hamowania. Tak będzie w przypadku kodów:
20.01 – gdy potrzebny jest zmodyfikowany pedał hamulca,
20.02 – jeśli pedał hamulca ma być powiększony,
20.03 – jeżeli pedał hamulca ma być dostosowany do obsługi lewą stopą,
20.04 – jeżeli pedał hamulca ma być przystosowany pod całą stopę,
20.05 – gdy w aucie niezbędny jest wychylny pedał hamulca,
20.06 – jeżeli hamulec roboczy ma być ręcznie sterowany,
20.07 – wskazujący na maksymalne użycie wzmocnionego hamulca roboczego,
20.08 – co wskazuje na maksymalne użycie hamulca awaryjnego zintegrowanego z hamulcem roboczym,
20.09 – gdy potrzebny jest zmodyfikowany hamulec postojowy,
20.10 – jeśli hamulec postojowy ma być elektrycznie sterowany,
20.11 – dla auta z nożnym hamulcem postojowym,
20.12 – jeśli potrzebny jest składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą,
20.13 – gdy auto ma mieć hamulec obsługiwany kolanem,
20.14 – jeśli pojazd powinien mieć elektrycznie sterowany hamulec roboczy.
Grupa 25 – dla modyfikacji w zakresie układu przyspieszenia
Może się zdarzyć, że prawo jazdy wskazuje na wymagane modyfikacje układu przyspieszenia. Takie kody to
25.01 – gdy potrzebny jest zmodyfikowany pedał przyspieszenia,
25.02 – jeżeli pedał przyspieszenia ma być przystosowany pod całą stopę,
25.03 – gdy pedał przyspieszenia ma być wychylny,
25.04 – jeśli przyspieszenie ma być sterowane ręcznie,
25.05 – gdy przyspieszenie ma być sterowane kolanem,
25.06 – gdy auto ma mieć serwoprzyspieszacz (w tym elektroniczny, pneumatyczny),
25.07 – jeżeli pedał przyspieszenia ma być po lewej stronie pedału hamulca,
25.08 – gdy pedał przyspieszenia ma być po lewej stronie,
25.09 – jeżeli w pojeździe ma być składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą.
Grupa 30 – dla modyfikacji układów hamowania i przyspieszania
Jeżeli w aucie mają pojawić się modyfikacje zarówno dla układu hamowania, jak i przyspieszania, zastosowane oznaczenia prezentują się następująco:
30.01 – gdy w aucie mają być pedały równoległe,
30.02 – jeżeli pedały powinny być na tym samym lub prawie na tym samym poziomie,
30.03 – gdy potrzebne są przesuwne pedały hamowania i przyspieszenia,
30.04 – dla auta, w którym mają występować pedały hamowania i przyspieszenia z przesuwem i szyną,
30.05 – jeżeli pojazd ma mieć składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia,
30.06 – dla pojazdów z wypiętrzoną podłogą,
30.07 – gdy z boku pedału hamulca ma być przegroda,
30.08 – jeśli potrzebna jest przegroda na protezę lub szynę z boku pedału hamulca,
30.09 – gdy wymagana jest przegroda pod pedałami hamowania i przyspieszenia,
30.10 – jeśli trzeba zadbać o podparcie pięty lub nogi,
30.11 – gdy niezbędne jest elektryczne sterowanie hamowaniem i przyspieszaniem.
Grupa 35 – wymagające modyfikacji urządzeń sterowania
Jeśli w aucie mają być zastosowane modyfikacje np. przełączników świateł, wycieraczek, kierunkowskazów czy klaksonu, stosowane są następujące oznaczenia:
35.01 – gdy w aucie stosowane są urządzenia sterowania obsługiwane bez negatywnego wpływu na kierowanie i obsługę,
35.02 – jeśli auto ma mieć urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów,
35.03 – dla aut, w których urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów lewą ręką,
35.04 – jeśli w aucie urządzenia sterowania są obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów prawą ręką,
35.05 – gdy urządzenia sterowania obsługiwane są bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia.
Grupa 40 – zmiany w układzie kierowniczym
Jeżeli uprawnienia do kierowania pojazdem wskazuje ograniczenia dotyczące modyfikacji w układzie kierowniczym, stosowane są następujące oznaczenia:
40.01 – gdy potrzebny jest zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
40.02 – jeśli niezbędny jest układ kierowniczy z aktywnym wspomaganiem,
40.03 – gdy wymagany jest układ kierowniczy z systemem rezerwowym (sprzężeniem zwrotnym),
40.04 – jeśli potrzebna jest wydłużona kolumna kierownicy,
40.05 – gdy musi być zastosowana zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
40.06 – jeśli w aucie ma być wychylne koło kierownicy,
40.07 – jeśli niezbędne jest pionowe koło kierownicy,
40.08 – gdy potrzebne jest poziome koło kierownicy,
40.09 – jeśli w aucie ma być zastosowane kierowanie nożne,
40.10 – gdy konieczny jest alternatywny system kierownicy (drążek),
40.11 – jeśli musi pojawić się gałka na kierownicy,
40.12 – gdy wymagana jest szyna ortopedyczna ręki na kole kierownicy,
40.13 – jeśli potrzebna jest modyfikacja ze stawem szynowym.
Grupa 42 i 43 – dla modyfikacji lusterek lub fotela kierowcy
Może się zdarzyć, że ograniczenia dotyczą modyfikacji lusterek lub fotela. Tak będzie w przypadku:
42.01 – gdy potrzebne jest zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe,
42.02 – jeśli zewnętrzne lusterko ma być na wysięgniku,
42.03 – gdy potrzebne jest dodatkowe zewnętrzne lusterko pozwalające na obserwację ruchu,
42.04 – jeśli niezbędne jest panoramiczne wewnętrzne lusterko,
42.05 – gdy wymagane jest lusterko do obserwacji martwych pól,
42.06 – jeśli potrzebne jest elektrycznie sterowane zewnętrzne lusterko (lusterka);
43.01 – gdy fotel kierowcy ma być na dobrej wysokości obserwacyjnej i w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
43.02 – jeśli fotel kierowcy powinien być dostosowany do kształtu ciała,
43.03 – gdy fotel kierowcy ma być z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
43.04 – jeśli fotel kierowcy ma mieć podłokietnik,
43.05 – gdy niezbędne są wydłużone szyny prowadzące fotela kierowcy,
43.06 – jeśli potrzebny jest zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
43.07 – gdy niezbędny jest pas bezpieczeństwa szelkowy.
Grupa 44 – dla modyfikacji motocykli i motorowerów
Jeżeli ograniczenia odnoszą się do prawa jazdy na motocykle i motorowery, możesz spotkać się z następującymi kodami:
44.01 – gdy wymagany jest hamulec z pojedynczym sterowaniem,
44.02 – jeśli potrzebny jest zmodyfikowany hamulec ręczny,
44.03 – gdy wymagany jest zmodyfikowany hamulec nożny,
44.04 – jeśli potrzebna jest zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
44.05 – gdy niezbędna jest ręczna zmiana biegów i ręczne sprzęgło,
44.06 – jeżeli pojazd ma mieć zmodyfikowane lusterko (lusterka) wsteczne,
44.07 – gdy wymagane jest zmodyfikowane wskaźniki kontrolne (kierunkowskazy, lampy hamulca),
44.08 – jeśli wysokość siedzenia ma pozwolić kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej.
Pozostałe oznaczenia
W dokumencie mogą pojawić się także inne oznaczenia. Wśród nich znajdziesz kody:
45 – dla motocykli wyłącznie z koszem,
50 lub 51 – dla określonego pojazdu (poprzez kod VIN lub tablice rejestracyjna),
70 lub 71 – dotyczące wymiany lub wtórnika prawa jazdy,
72, 73, 74, 75, 76 77, 78, 79 – dotyczące szczególnych specyfikacji pojazdów, na które wydane zostało uprawnienia,
95, 96 – wymagające posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych lub dodatkowych uprawnień,
101 – wymagające dodatkowego oznakowania pojazdu,
102, 103, 104, 105 – dotyczące specyficznych form wymiany prawa jazdy,
106 – dotyczące zakazu w zakresie kat. B przy posiadaniu kat. C1, C, D1 lub D,
107 – dotyczące wymogu dostosowania pojazdu do rodzaju schorzenia.
Przeczytaj także: Czy trzeba mieć przy sobie prawo jazdy lub inne dokumenty podczas kontroli?
Oznaczenia w prawie jazdy. Podsumowanie
Jak widzisz – patrząc na prawo jazdy, oznaczenia to bardzo szeroka kategoria kodów, które wskazują na szereg ograniczeń związanych z prowadzeniem pojazdu. Nawet niewielki kod na dokumencie może zdecydowanie modyfikować uprawnienia kierowcy. Pamiętaj o tym, że takie oznaczenia mogą być sprawdzane np. przez policję podczas kontroli drogowej.
W dokumencie tym znajduje się także data jego ważności. Po wpisaniu takiego oznaczenia na prawo jazdy masz świadomośc, kiedy należy złożyć wniosek o wydanie nowego dokumentu. Warto trzymać się tego terminu – aby nie zdarzyła się sytuacja, w której przez jakiś czas nie będziesz mieć uprawnienia do kierowania pojazdem.
Gdy mowa o terminach, których powinien przestrzegać każdy kierowca – na pewno należy wspomnieć także o dacie ważności OC. Pamiętaj, że każdy pojazd powinien mieć ważne ubezpieczenie. Dzięki temu – w przypadku, gdy będziesz sprawcą kolizji – poszkodowany będzie mógł liczyć na odszkodowanie z Twojego ubezpieczenia.
Zapoznaj się z bogatą ofertą ubezpieczeń LINK4 i wypróbuj kalkulator OC, aby obliczyć składkę. Pamiętaj o tym, że aby zapewnić sobie bezpieczną podróż, zdecydowanie warto rozszerzyć ochronę ubezpieczeniową – np. o Autocasco czy pakiet Assistance.
Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl
Oblicz OC i AC
w 20 sekund!
lub zadzwoń
(22) 444 44 23
pon.-pt.: 8-21 sob.: 9-17