Jak sama nazwa wskazuje, utrata prawa jazdy to sytuacja, w której kierowca za dokonanie konkretnych czynności zostaje pozbawiony swoich uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Niegdyś taki krok był stosowany zazwyczaj wobec dużych i bardzo dotkliwych przewinień, ale od niedawna prawo stało się mniej tolerancyjne i np. przekroczenie prędkości o 50 km/h skutkuje już odebraniem uprawnień. 

Oprócz sytuacji, gdy dojdzie do przekroczenia prędkości, możliwe jest pozbawienie prawa jazdy za zbyt dużą liczbę punktów karnych, jazdę po alkoholu lub ucieczkę z miejsca wypadku. W dalszej części tekstu znajdziesz szerszy opis każdej z tego typu sytuacji. Sprawdź, kiedy zabierają prawo jazdy.

Zgodnie z artykułem 135 ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 roku istnieje wiele sytuacji, kiedy policjant ma prawo zatrzymać prawo jazdy kierowcy. Przejdźmy do omówienia konkretnych przypadków. Prezentowane informacje są aktualne na wrzesień 2024 roku.

1. Za co zabierają prawo jazdy na 3 miesiące?

• Przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h

Zgodnie z art. 135.1 ust. 2 wspomnianej wcześniej ustawy, policjant „zatrzyma wydane w kraju prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia czynu polegającego na: 

1. a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym”.

Warto jednak, żebyś wiedział, że to nie jest jedyna kara, jaka czeka na prowadzącego. Oprócz odebrania uprawnień musisz liczyć się z tym, że otrzymasz mandat i punkty karne. Gdy przekroczysz dopuszczalną prędkość w zakresie od 51 do 60 km/h kwota mandatu wyniesie 1500 zł, a w warunkach recydywy – czyli gdy kolejny raz popełnisz to samo wykroczenie – 3000 zł. Ponadto otrzymasz aż 13 punktów karnych. Zatrzymanie prawa jazdy następuje na 3 miesiące. Co istotne, jest niezależne od pozostałych obciążeń – czyli np. nałożenia kary grzywny. Pamiętaj, że kierowanie pojazdem po zatrzymaniu dokumentu grozi kolejnym mandatem, a także zatrzymaniem prawa jazdy na kolejny okres.

• Zabranie prawa jazdy za prędkość – czy można tego uniknąć?

Często kierowcy próbują wytłumaczyć się policjantom, mówiąc, że nie mają przy sobie prawa jazdy. Niestety niczego to nie zmienia, ponieważ dokument jest wtedy przekazywany staroście powiatowemu. To do prowadzącego należy jak najszybsze przekazanie prawa jazdy, bo kara naliczana jest od pierwszego dnia, w którym nastąpiło zabranie prawa jazdy na 3 miesiące. Policja niezwłocznie przesyła też informację o utracie prawa jazdy przez kierowcę do centralnej ewidencji kierowców.

• Przewożenie zbyt wielu pasażerów

Jeśli zajrzysz do swojego dowodu rejestracyjnego, to z pewnością znajdziesz w nim informacje o tym, ile wynosi maksymalna liczba pasażerów przewożonych danym pojazdem. W przypadku, gdy policja przyłapie Cię na przewożeniu większej liczby osób, możesz otrzymać mandat w wysokości 300 zł oraz 1 punkt karny za każdego nadprogramowego pasażera. Co więcej, jeśli w Twoim samochodzie będziesz przewozić więcej niż dwóch nadmiarowych pasażerów, dojdzie do zatrzymania prawa jazdy.

2. Za co zabierają prawo jazdy na rok?

Zabranie prawa jazdy na okres minimum roku, a maksimum 10 lat, jest orzekane w przypadku popełnienia przez kierowcę przestępstwa. Również niebezpieczne zachowania na drodze, takie jak nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych czy naruszenie zakazu wyprzedzania np. na zakręcie lub wzniesieniu, mogą prowadzić do zatrzymania prawa jazdy od kilku miesięcy do nawet 2 lat. Trochę inaczej wygląda to, gdy utrata prawa jazdy jest wynikiem popełnienia wykroczenia. W takiej sytuacji dokument może zostać odebrany na okres do 12 miesięcy. 

3. Za co można stracić prawo jazdy na 3 lata i dłużej?

W tym wypadku mówimy już o poważnych zdarzeniach na drodze, które stanowią znaczne naruszenie przepisów obowiązujących w Polsce.

• Jazda po alkoholu

Prawo jest w tym aspekcie bardzo precyzyjne. Jeśli stężenie alkoholu we krwi zatrzymanego kierowcy wynosi od 0,2 do 0,5 promila, przewidziany jest zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres od 6 miesięcy do 3 lat. W sytuacji, gdy prowadzący ma jednak więcej niż 0,5 promila alkoholu we krwi, musi liczyć się z poważniejszymi konsekwencjami, ponieważ wtedy mowa już jest o przestępstwie – karą może być nawet konfiskata, czyli zatrzymanie pojazdu.

Ustawodawca przewidział, że taki czyn może skutkować zabraniem uprawnień na okres nawet 15 lat. Co więcej, policja ma prawo zatrzymać prawo jazdy, gdy będzie mieć uzasadnione podejrzenia, że prowadzący jest pod wpływem substancji działającej podobnie do alkoholu. Mowa o wszelkiego rodzaju narkotykach oraz innych środkach psychoaktywnych.

• Ucieczka w miejsca zdarzenia

Czasami można usłyszeć w mediach o sprawcy wypadku, który uciekł z miejsca zdarzenia, pozostawiając ofiarę nie udzielając jej pomocy. W takiej sytuacji prawo jazdy jest odbierane na okres minimum 3 lat. Jeśli dodatkowo kierowca był pod wpływem alkoholu, może zostać zastosowany wobec niego dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Zabranie prawa jazdy za punkty

Przekroczenie obowiązujących limitów punktów karnych jest obarczone ryzykiem wstrzymania uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Metody działania służb są jednak inne w przypadku młodych i nieco bardziej doświadczonych kierowców.

• Prawo jazdy krócej niż rok

Art. 135.1 ust. 1 pkt 1 lit. d Ustawy Prawo o ruchu drogowym mówi, że kierujący pojazdem, który ma prawo jazdy krócej niż rok, może zebrać maksymalnie 20 punktów karnych. Jeśli przekroczy tę liczbę, zostanie mu zabrane prawo jazdy. Młody kierowca może też utracić uprawnienia, jeśli zostanie stwierdzone prawomocnie, że „w okresie 2 lat od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy popełni przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub trzy wykroczenia określone w art. 86 § 1, 1a lub 2, art. 86b § 1, art. 87 § 1, art. 92a § 2, art. 92b, art. 97a lub art. 98 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2021 r. poz. 2008, 2052, 2269 i 2328)”. Odzyskanie uprawnień jest możliwe po ponownym zdaniu egzaminu praktycznego i teoretycznego.

• Prawo jazdy dłużej niż rok

Po przekroczeniu limitu 24 punktów karnych kierowca jest kierowany na badania psychologiczne oraz kurs reedukacyjny z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Do skierowania na badania może również dojść, jeśli pojazd był prowadzony w stanie nietrzeźwości lub istnieją uzasadnione podejrzenia co do stanu zdrowia kierowcy.

Zgodnie z prawem każdy zarejestrowany pojazd dopuszczony do ruchu drogowego musi bezwzględnie być ubezpieczony – posiadać ważne OC. Nie ma tutaj żadnego znaczenia, czy dane auto jest używane, czy też nie. Jeśli więc chodzi o to, czy zabranie prawa jazdy za punkty, czy cokolwiek innego zwalnia Cię z wykupienia OC, to odpowiedź brzmi: NIE. Obowiązek nie dotyczy posiadacza, tylko gdy doszło do:

• zbycia,
• wyrejestrowania,
• demontażu,
• kradzieży,
• zarejestrowania jako pojazd historyczny,
• wywozu za granicę w celu zbycia.

Jak widzisz, zabranie prawa jazdy na 3 miesiące i dłużej to sytuacja, która może spotkać wielu kierowców, w tym zwłaszcza w przypadku przekroczenia prędkości o 50 km/h w terenie zabudowanym. Dzięki naszym wskazówkom i odpowiedziom na pytania o utratę prawa jazdy Twoja świadomość sytuacji, które tym grożą, z pewnością jest większa.

Wiesz już, za co możesz stracić prawo jazdy. Warto też pomyśleć nad ubezpieczeniem. W końcu (prawie) każdy zakaz w końcu przestanie obowiązywać, a jak już wspominaliśmy wyżej, pojazd musi być ubezpieczony bez względu na to, czy jest używany, czy też nie. Sprawdź ofertę LINK4 i wybierz rozwiązanie dopasowane do swoich potrzeb. Pamiętaj, że możesz również rozszerzyć zakres ochrony pojazdu poprzez wykupienie ubezpieczenia AC i NNW. W końcu bezpieczeństwo na drodze jest czymś, co powinno być dla Ciebie kwestią priorytetową.

Kupując AC w LINK4, zyskujesz możliwość wyboru jednego z trzech wariantów likwidacji szkody:

• ASO – naprawisz samochód w dowolnym warsztacie, w tym w ASO, czyli autoryzowanej stacji obsługi;
• WARSZTAT – naprawisz pojazd w nieautoryzowanym warsztacie;
• KOSZTORYS – rzeczoznawca oceni szkodę, sporządzi kosztorys, a Ty otrzymasz odszkodowanie i naprawisz samochód we własnym zakresie.

W wariantach ASO i WARSZTAT, za dodatkową składkę, możesz rozszerzyć zakres ubezpieczenia o opcję samochodu zastępczego na czas naprawy – na okres do 7 dni. Obowiązuje to w sytuacji, gdy Twoje auto ulegnie wypadkowi i będzie wymagało naprawy z AC.

Więcej szczegółów znajdziesz na stronie www.link4.pl. Możesz też skontaktować się z doradcą pod numerem 22 444 44 23. Istnieje też możliwość spotkania się z agentem ubezpieczeniowym, który współpracuje z LINK4.

Sprawdź kalkulator OC dostępny na naszej stronie, aby obliczyć wysokość składki.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Zobacz też: OC Mazda, OC Mitsubishi

Co grozi za przekroczenie prędkości o 50 km?

Za przekroczenie prędkości o 50 km/h grozi utrata prawa jazdy na trzy miesiące. Kierowca otrzyma również mandat w kwocie 1500 zł lub 3000 zł (w przypadku recydywy), a także punkty karne – przekroczenie prędkości o 50 km/h jest karane aż 13 punktami karnymi.

Ile jest punktów karnych za przekroczenie prędkości?

Liczba otrzymanych punktów karnych zależy od tego, z jaką prędkością przekraczającą dopuszczalną szybkość porusza się kierowca:

• do 10 km/h kierowca otrzyma 1 pkt karny,
• od 11 do 15 km/h kierowca otrzyma 2 pkt karne,
• od 16 do 20 km/h kierowca otrzyma 3 pkt karne,
• od 21 do 25 km/h kierowca otrzyma 5 pkt karnych,
• od 26 do 30 km/h kierowca otrzyma 7 pkt karne,
• od 31 do 40 km/h kierowca otrzyma 9 pkt karnych,
• od 41 do 50 km/h kierowca otrzyma 11 pkt karnych,
• od 51 do 60 km/h kierowca otrzyma 13 pkt karnych,
• od 61 do 70 km/h kierowca otrzyma 14 pkt karnych,
• o więcej niż 70 km/h kierowca otrzyma 15 pkt karnych.

Kierowca może zmniejszyć liczbę punktów karnych o sześć, jeśli weźmie udział w specjalnym szkoleniu.

Czy za zdjęcie z fotoradaru można stracić prawo jazdy?

Tak. W przypadku przekroczenia prędkości o 50 km/h w terenie zabudowanym, gdy zostanie to zapisane na zdjęciu z fotoradaru, można stracić prawo jazdy. Warunkiem jest jednak możliwość jednoznacznego stwierdzenia, kto kierował pojazdem uchwyconym na fotoradarze.

Jak odzyskać prawo jazdy po przekroczeniu prędkości?

W przypadku zatrzymania prawa jazdy za przekroczenie prędkości, zwrot nastąpi po upływie okresu, na jaki zostało ono odebrane. Zgodnie z art. 102 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami, kierowca może odzyskać odebrane prawo jazdy po ustaniu przyczyny zatrzymania. W sytuacji, gdy od daty zatrzymania uprawnień minął minimum rok, kierowca musi uzyskać pozytywny wynik kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji – ponownie zdać egzamin państwowy, na który go skierowano.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
2. https://braniewo.policja.gov.pl/bra/aktualnosci/112770,Przekroczenie-predkosci-o-50-kmh-w-terenie-zabudowanym-utrata-prawa-jazdy.html
3. https://policja.pl/pol/aktualnosci/241602,Stracil-prawo-jazdy-poniewaz-przewozil-zbyt-wielu-pasazerow.html
4. https://malopolska.policja.gov.pl/krk/aktualnosci/aktualnosci/49668,O-60-kmh-za-szybko.html
5. https://policja.pl/pol/aktualnosci/236739,Co-zrobic-by-skasowac-punkty-za-drogowe-przewinienia.html
6. Ustawa o kierujących pojazdami https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20110300151/U/D20110151Lj.pdf