Mandat za brak tablicy rejestracyjnej. Jakie kary grożą kierowcy?

Co do zasady – aby auto mogło poruszać się po drogach publicznych, musi zostać zarejestrowane. Uzyskuje ono wówczas numer identyfikacyjny. Taki numer rejestracyjny jest potrzebny także do wszystkich formalności związanych z pojazdem – np. aby można było wykupić ubezpieczenie samochodu.

Czy można jeździć bez tablic rejestracyjnych? Zdecydowanie nie. Odpowiedź nie powinna być dla nikogo zaskoczeniem. Zostały one stworzone po to, aby umożliwić identyfikację pojazdu. W związku z tym każdy samochód pozbawiony takich tablic po prostu nie może jeździć po drogach publicznych.

Numer rejestracyjny znajduje się nie tylko na tablicach, ale także w dowodzie rejestracyjnym auta, jak i również w bazie CEPIK – czyli Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. Znając numer rejestracyjny, policja jest w stanie określić, do kogo należy dany samochód. Dzięki temu możliwe jest zlokalizowanie posiadacza pojazdu w przypadku np. nielegalnego parkowania, ucieczki z miejsca zdarzenia czy przekroczenia prędkości uchwyconego przez fotoradar.

Tablica rejestracyjna nie może być w żaden sposób modyfikowana przez posiadacza pojazdu. Ma ona być w takim stanie, w jakim została przydzielona w momencie jej wydawania przez Wydział Komunikacji (podczas rejestrowania pojazdu). Numer rejestracyjny musi być zawsze widoczny podczas jazdy po drodze.

Obowiązek wyposażenia pojazdu w tablice i ich prawidłowego umieszczenia wynika z przepisów Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. Wysokości grzywien określają natomiast przepisy zawarte w Ustawie z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń. W praktyce oznacza to, że policjant lub strażnik miejski może ukarać kierowcę za brak, zakrycie, nieczytelność lub nieprawidłowe umieszczenie tablic – bez względu na przyczynę uniemożliwiająca prawidłową identyfikację pojazdu.

Dowiedz się także: Czy można ubezpieczyć auto bez przeglądu?

Samochód musi mieć dwie tablice rejestracyjne, jedną umieszczoną z przodu, a drugą z tyłu pojazdu. Niezwykle ważne są miejsca, w których zostaną umieszczone te elementy, gdyż każdy z nich musi być widoczny. 

Zwykle producenci samochodów uwzględniają podczas projektowana danego modelu odpowiednie otwory na tablicę rejestracyjną, którą można zamontować w specjalnych ramkach lub za pomocą systemu bezramkowego. Drugie rozwiązanie jest często wykorzystywane przez wielbicieli estetyki, którzy stawiają na minimalizm i tym samym rezygnują ze zbędnych dodatków. Jednak warto pamiętać, że jeśli tablica rejestracyjna nie jest prawidłowo zamocowana, może to skutkować nałożeniem mandatu. Zatem nie możesz umieszczać jej wewnątrz samochodu (np. na podszybiu) – nawet gdy robisz to wyłącznie „na chwilę”.

Aby zrobić to w sposób prawidłowy i zgodny z obowiązującym stanem prawnym:

• użyj dedykowanych ramek lub fabrycznych punktów montażowych – bez samodzielnego wiercenia dodatkowych otworów, które mogą np. ograniczać widoczność numeru lub destabilizować konstrukcję,
• zadbaj o sztywne mocowanie na wkręty lub klipsy, aby tablica nie drgała podczas jazdy samochodem i nie mogła samoczynnie odpaść. Uważaj jednak na popularne opaski zaciskowe, zwłaszcza w kolorze czarnym – mogą zasłaniać część numeru rejestracyjnego lub utrudniać jego odczyt,
• sprawdź kąt i widoczność tablicy, bo nic nie może zasłaniać znaków,
• unikaj naklejek i folii przyciemniających, które w teorii mają ograniczać brudzenie się powierzchni – w praktyce wcale tego nie ułatwiają, a mogą doprowadzić do problemów w razie kontroli drogowej, jeśli funkcjonariusz uzna, że ograniczają widoczność tablicy,
• regularnie czyść tablice z błota, śniegu i soli drogowej, aby prezentowały się estetycznie, pozwalały na łatwą identyfikację pojazdu i nie prowadziły do przedwczesnego niszczenia tego elementu.

Ponadto muszą być one utrzymane w dobrym stanie. Jeśli są one zniszczone, zniekształcone lub nieczytelne, mogą uniemożliwiać identyfikację pojazdu, co również jest niedopuszczalne w świetle obowiązujących przepisów. W takim przypadku posiadacz pojazdu powinien zwrócić się do odpowiednich organów w celu wydania wtórnika tablic rejestracyjnych.

Oczywiście wszystkie numery rejestracyjne danego pojazdu muszą być identyczne. Brak chociaż jednego z tych elementów może być traktowany jak brak tablicy rejestracyjnej – i wiązać się z konsekwencjami finansowymi.

Mandat za brak tablicy rejestracyjnej to jedna z podstawowych konsekwencji, z jakimi musisz się liczyć. Jeżeli bowiem samochód nie jest dopuszczony do ruchu, a Ty mimo tego się nim poruszasz – musisz się liczyć z koniecznością zapłaty grzywny w wysokości od 1500 zł do 5000 zł, a także z otrzymaniem 8 punktów karnych.

Nieco inaczej wygląda mandat za zakrycie tablicy rejestracyjnej (z przodu lub z tyłu) – tak, aby nie były widoczne np. dla kontroli drogowej. W takiej sytuacji – trzeba się liczyć z mandatem wynoszącym 500 zł – jak wynika z Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów 
karnych za wybrane rodzaje wykroczeń.

Choć wiesz, że jazda bez tablicy rejestracyjnej jest nielegalna, to jednak czasem możesz bezwiednie dopuścić się wykroczenia. Tak będzie w przypadku, gdy podczas jazdy element ten po prostu odpadnie.

Jazda bez tablic rejestracyjnych jest traktowana podobnie do jazdy z brudnymi tablicami rejestracyjnymi – uniemożliwiającymi zidentyfikowanie pojazdu. Jeżeli jednak tablice są przymocowane do pojazdu, ale są na tyle zabrudzone, że nie da się ich odczytać, to konsekwencje finansowe będą dla Ciebie nieco niższe. W takiej sytuacji mandat będzie wynosić 100 zł. 

Czy kara za brak tablicy rejestracyjnej zawsze zostanie wymierzona? Wiele zależy od sytuacji. Prawda jest jednak taka, że nawet jeżeli jazda bez tablic rejestracyjnych jest spowodowana kradzieżą – to do czasu wyrobienia nowych, samochód nie może poruszać się po drogach publicznych. W związku z tym lepiej jest nie kusić losu, a po prostu jak najszybciej załatwić odpowiednie sprawy w urzędzie. 

Kara za brak tablicy rejestracyjnej nie ogranicza się jednak wyłącznie do mandatu. Twój samochód może bowiem zostać odholowany. W takiej sytuacji koszty tej czynności – włącznie z postojem na płatnym parkingu – będą musiały zostać pokryte przez Ciebie.

Zakrycie a nieczytelność tablic – na czym polega różnica?

Zakrycie oznacza, że tablica rejestracyjna jest przysłonięta jakimś przedmiotem, np. uchwytem na rowery, ramieniem haka, pokrowcem lub opaską zaciskową (tzw. trytytką). Dotyczy to również sytuacji, w których zostaje celowo zamaskowana, m.in. z myślą o utrudnieniu identyfikacji auta na nagraniach z monitoringu czy zdjęciu z fotoradaru. W takich sytuacjach pojazd może być zatrzymany do kontroli, a kierowca ukarany grzywną w najwyższym możliwym wymiarze.

Przy nieczytelności wszystkie znaki znajdują się na tablicy rejestracyjnej, ale nie można ich odczytać ze względu na brud, oblodzenie, zarysowanie czy odblask. W tym przypadku posiadaczowi pojazdu najczęściej grożą niższe sankcje, chociaż wiele zależy od interpretacji przyjętej przez funkcjonariusza.

Przeczytaj: Indywidualne tablice rejestracyjne. Jak je wyrobić i ile kosztują?

Jak już wiesz – jazda bez tablicy rejestracyjnej rodzi poważne konsekwencje. Warto jednak mieć na uwadze, że także rozmaite modyfikacje tego elementu mogą wiązać się z nałożeniem mandatu lub grzywny.

Mandat za inne tablice rejestracyjne grozi Ci np. wtedy, gdy używasz zmniejszonych tablic w aucie, które ma standardowe wymiary otworów na ten element. W takiej sytuacji grzywna, z jaką musisz się liczyć, wynosi 300 zł.

To jednak nie wszystko. Pamiętaj o tym, że naklejanie naklejek uniemożliwiających odczytanie numeru rejestracyjnego także jest niedopuszczalne. Wprawdzie nie jest to brak tablicy rejestracyjnej – jednak brak możliwości zidentyfikowania pojazdu ma poważne konsekwencje. W takiej sytuacji mandat wynosi 500 zł.

Niedopuszczalne jest także zastąpienie tablicy rejestracyjnej przez samodzielnie wykonaną atrapę. W takiej sytuacji mandat za „inne” tablice rejestracyjne również może być dotkliwy dla Twojej kieszeni – bo trzeba się liczyć z mandatem wysokości 500 zł. 

Aby uniknąć problemów podczas kontroli drogowej, tablice nie powinny też być:

• samodzielnie zaginane lub przycinane, z myślą o zmianie ich wymiarów, o ile nie są to zalegalizowane tablice rejestracyjne w pomniejszonym formacie,
• oklejane elementami dekoracyjnymi, np. ramkami zasłaniającymi część istotnych znaków,
• matowione lub nabłyszczane za pomocą specjalnych folii,
• zamieniane pomiędzy różnymi pojazdami, nawet należącymi do tego samego posiadacza.

W sytuacji, gdy otrzymasz mandat za brak tablicy rejestracyjnej, konieczne jest podjęcie kroków, które pozwolą ponownie i w pełni legalnie poruszać się samochodem po drogach. 

W pierwszej kolejności opłać mandat, jeśli faktycznie naruszenie miało miejsce i zgadzasz się z jego treścią. W innym przypadku istnieje możliwość odwołania się, na co masz 7 dni od daty jego otrzymania. W tym celu należy złożyć stosowny wniosek z wypełnionymi danymi osobowymi, dołączyć do niego kopię mandatu oraz opisać zdarzenie.

• Nie ma konkretnego wzoru, dlatego musisz przygotować go samodzielnie i uzasadnić w nim, dlaczego według Twojej opinii mandat został wystawiony niesłusznie. Kompletny wniosek należy złożyć do właściwego sądu rejonowego, a następnie pozostanie czekać na odpowiedź z datą posiedzenia, na której zostanie podjęta ostateczna decyzja co do zasadności mandatu.

Jeśli jednak zgadzasz się z mandatem, to należy go opłacić oraz zadbać o właściwy wygląd tablic. W razie zabrudzenia konieczne jest oczywiście ich wyczyszczenie. Samodzielnie wykonane atrapy należy zmienić na tablice wydane przez wydział komunikacji czy też zrezygnować z dokonanych modyfikacji, co dotyczy również umieszczenia ich w odpowiednim miejscu. W przypadku tablic, które zostały zgubione lub ukradzione, należy ubiegać się o wydanie wtórników tablic rejestracyjnych. Ponadto w przypadku kradzieży tablic rejestracyjnych konieczne jest zgłoszenie sprawy na policję.

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami nie ma konieczności wymieniania tablic rejestracyjnych po zakupie pojazdu, gdyż można zachować dotychczasowe, które zostały przypisane do konkretnego modelu samochodu. Wcześniej również było to możliwe, pod warunkiem że nowy posiadacz auta mieszkał w tym samym powiecie, co poprzedni.

W takiej sytuacji pozostanie tylko przerejestrowanie samochodu w wydziale komunikacji. Otrzymasz wtedy nowy dowód rejestracyjny z Twoimi danymi osobowymi. Jest to konieczne nawet wtedy, gdy zamierzasz zachować obecne tablice rejestracyjne, a tym samym nie dojdzie do zmiany numeru rejestracyjnego.

Konieczność wymiany tablic rejestracyjnych zachodzi w przypadku:

• rejestracji fabrycznie nowego pojazdu,
• posiadania starych tablic rejestracyjnych, z białymi numerami na czarnym tle,
• gdy tablice rejestracyjne uległy zniszczeniu, przez co są nieczytelne,
• rejestracji samochodu sprowadzonego z zagranicy.

Teraz gdy już wiesz, czy można jeździć bez tablic rejestracyjnych, na pewno widzisz, jak bardzo istotne są one dla każdego pojazdu. Dzięki nim samochód daje się łatwo zidentyfikować – co jest istotną podstawą bezpieczeństwa na drogach publicznych. Mandat za brak tablicy rejestracyjnej z przodu i z tyłu pojazdu to dopiero początek konsekwencji w tego typu sytuacjach – w związku z tym zdecydowanie nie ma co ryzykować. Tablice rejestracyjne w sposób pośredni wpływają na bezpieczeństwo na drodze. W końcu to właśnie dzięki nim kierowca pojazdu nie jest anonimowy.

Jeśli jesteś posiadaczem pojazdu, do Twoich obowiązków należy także zadbanie o ważne ubezpieczenie OC. Zapewnia ono ochronę osób poszkodowanych w spowodowanym przez Ciebie wypadku czy kolizji – gdy dojdzie do szkody, otrzymają oni odszkodowanie z Twojego OC. 

Ubezpieczenie OC możesz kupić w LINK4. Decydując się na Pakiet OC z MiniAssistance po Wypadku uzyskasz pomoc drogową. Możesz wybrać też inne ubezpieczenia, np. AC, Auto Assistance czy Szyby24, dzięki czemu zwiększysz zakres ochrony podczas podróży. 

Jeśli chcesz kupić ubezpieczenie w LINK4, skorzystaj z kalkulatora OC, który pomoże Ci wyliczyć wysokość składki. Możesz też porozmawiać bezpośrednio z doradcami pod numerem 22 444 44 23 lub spotkać się z agentem współpracującym z LINK4. Zapraszamy do kontaktu!

Sprawdź również: OC Renault Clio

Jaka jest wysokość mandatu za brak tablic rejestracyjnych?

Grzywna za brak tablic rejestracyjnych wynosi od 1500 do 5000 zł. Jednak to nie jest jedyny koszt z nimi związany. Jeśli Twoje tablice będą zabrudzone, co utrudni odczytanie numerów, możesz narazić się na mandat w wysokości 100 zł. W przypadku, gdy zostaną one zakryte lub umieszczone w nieprawidłowym miejscu, może grozić Ci grzywna w wysokości 500 zł, podobnie jak w przypadku dokonywania modyfikacji, np. w formie naklejania naklejek, które również utrudniają identyfikację pojazdu. Mandat w wysokości 300 zł grozi także w sytuacji, gdy używasz zmniejszonych tablic w aucie, które ma standardowe wymiary otworów na ten element.

Kiedy zachodzi konieczność wymiany tablic rejestracyjnych na nowe?

Wniosek o wydanie nowych tablic rejestracyjnych jest wymagany, gdy rejestrujesz fabryczne nowy pojazd lub sprowadzony z zagranicy, masz stare tablice z białymi numerami na czarnym tle lub gdy dotychczasowe uległy zniszczeniu.

Czy trzeba zmieniać tablice rejestracyjne po zakupie samochodu?

Od stycznia 2022 roku nie ma konieczności zmiany tablic rejestracyjnych po zakupie nowego samochodu z rynku wtórnego. Ma to związek ze zmianą przepisów, które wcześniej dawały taką możliwość, ale tylko pod warunkiem, że stary i nowy posiadacz pojazdu mieszkali w tym samym powiecie.

Czy można odwołać się od mandatu dotyczącego problemu z tablicami rejestracyjnymi?

Tak – istnieje możliwość odwołania się od mandatu w ciągu 7 dni od daty jego wystawienia. Możesz skorzystać z tego prawa, gdy nie zgadzasz się z mandatem i uważasz, że został wystawiony niesłusznie. W tym celu wystarczy złożyć wypełniony wniosek i dołączyć do niego kopię mandatu oraz opisać zdarzenie i uargumentować swoje stanowisko.

Czy mogę jechać na przegląd lub do serwisu bez tablic?

Nie. Poruszanie się pojazdem po drogach publicznych bez wymaganych tablic jest niedozwolone, niezależnie od celu jazdy. W wyjątkowych sytuacjach skorzystaj z lawety albo z rejestracji czasowej, np. po sprowadzeniu pojazdu z zagranicy.

Co w sytuacji, gdy tablica rejestracyjna odpadnie w trakcie jazdy?

Zatrzymaj się w bezpiecznym miejscu, zabezpiecz auto i – jeśli to możliwe – odszukaj tablicę. Gdy nie da się jej odzyskać lub zamocować zgodnie z przepisami, nie kontynuuj jazdy. Skontaktuj się z pomocą drogową, odholuj auto w bezpieczne miejsce i złóż wniosek o wtórnik tablic rejestracyjnych w wydziale komunikacji.

Źródła:
1. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210002484,
2. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19710120114,
3. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu 
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19970980602.