Ucieczka z miejsca wypadku to sytuacja, w której sprawca odjedzie po spowodowaniu zdarzenia w celu uniknięcia poniesienia konsekwencji. Zazwyczaj przyczyną ucieczki jest strach przed prawnymi i finansowymi konsekwencjami kolizji, zwłaszcza w sytuacji, gdy kierowca powodujący stłuczkę jest pod wpływem alkoholu lub innych niedozwolonych substancji odurzających, czy też ma już dużo punktów karnych na koncie. Niektórzy sprawcy zaczynają panikować i pierwsze co przychodzi im do głowy to właśnie ucieczka z miejsca wypadku – w szoku wiele osób nie myśli racjonalnie. 

Częstą sytuacją jest też ucieczka z miejsca stłuczki parkingowej. Niektórzy kierowcy, powodujący szkodę parkingową, uciekają, gdyż liczą na to, że nikt nie dowie się o tym, co zrobili, a w efekcie nie będą musieli ponosić kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. 

Ucieczka z miejsca zdarzenia może zatem mieć różne przyczyny. Zazwyczaj jednak wiąże się z surowymi konsekwencjami. Co grozi za ucieczkę z miejsca kolizji? Sprawca może otrzymać punkty karne, mandat w kwocie do kilku tysięcy złotych, a nawet karę pozbawienia wolności w przypadku wypadku, w którym zostały poszkodowane osoby. 

Zdarzają się jednakszczególne sytuacje, w których właściciel pojazdu (powodujący wypadek drogowy) opuszcza miejsce zdarzenia w sytuacji wyższej konieczności. W takim przypadku ważne jest to, czy pozostawił do siebie dane kontaktowe, poinformował policję o tym, co się dzieje i kim jest. 

Kiedy zdarzy Ci się sytuacja, w której będziesz zmuszony opuścić miejsce wypadku, pamiętaj o poinformowaniu o tym fakcie stosowne służby. Przedstaw dyspozytorowi pod numerem 112 swoje imię i nazwisko, a także informację o tym, gdzie i dlaczego się kierujesz. Numer telefonu także zostanie zanotowany. Rozmowy z dyspozytorami są nagrywane. Dzięki temu w razie wątpliwości (np. podczas sprawy sądowej lub wyjaśnień z ubezpieczycielem) możesz powołać się na niepodważalne dowody na to, z jakiego powodu opuściłeś miejsce wypadku. 

Pamiętaj! Ucieczka z miejsca wypadku to nie jest sposób na rozwiązanie problemu i uniknięcie odpowiedzialności. To bardzo ryzykowne posunięcie. Osiągnięta dzięki temu anonimowość jest pozorna i krótkotrwała, a skutki dużo poważniejsze.

Weź też pod uwagę, że sprawca zbiegły z miejsca zdarzenia zostanie bez wątpienia potraktowany surowiej. Zgodnie z przepisami z Kodeksu karnego, za spowodowanie wypadku komunikacyjnego grozi kara finansowa łącznie z możliwością pozbawienia wolności. Jej wysokość określana jest przez sąd na podstawie szczegółowego opisu zdarzeń, które doprowadziły do kolizji, co potwierdza lub neguje materiał dowodowy. 

Sprawcy uciekającemu z miejsca wypadku grozi areszt tymczasowy, gdyż oddalenie się z miejsca kolizji stanowi niejako potwierdzenie ryzyka wpływania na prawidłowy tok postępowania przez sprawcę. Co więcej, w takiej sytuacji właściwie niemożliwe jest odstąpienie od wymierzenia kary i warunkowe umorzenie postępowania przez wymiar sprawiedliwości. Ponadto często sąd orzeka kilkuletni zakaz prowadzenia pojazdów.

Na szczególnie wysokie kary (nawet maksymalne) mogą liczyć osoby będące pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających i recydywiści. W artykule 178 KK znajduje się zapis o zaostrzeniu karalności wobec sprawcy katastrofy lub wypadku. W paragrafie 1. znajdują się również zapisy o wymiarze kar dla osób, który zbiegły z miejsca zdarzenia:

Skazując sprawcę, który popełnił przestępstwo określone w art. 173, art. 174 lub art. 177 znajdując się w stanie nietrzeźwości, lub pod wpływem środka odurzającego, lub zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd orzeka karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę, a w wypadku przestępstwa określonego w art. 177 § 2 w wysokości nie niższej niż 2 lata, do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę¹.

Policja to niejedyny organ ścigający sprawcę. Ucieczka z miejsca kolizji ma swoje konsekwencje również w innych aspektach, w tym dotyczących polisy OC. To obowiązkowe ubezpieczenie, które chroni właściciela pojazdu mechanicznego przed skutkami szkód wyrządzonych osobie trzeciej przez kierowcę. Jeśli spowodujesz szkodę, to z Twojego OC zostanie wypłacone poszkodowanym odszkodowanie. To bardzo ważna ochrona – koszty wypadku mogą być liczone w setkach tysięcy złotych, a nawet większych sumach. Ubezpieczyciel zdejmuje zatem odpowiedzialność finansową ze sprawcy wypadku.

Gdy tożsamość sprawcy, który uciekł z miejsc wypadku, zostanie ustalona, ubezpieczyciel może w takich przypadkach zastosować regres ubezpieczeniowy. Jest to rodzaj roszczenia ze strony ubezpieczyciela do sprawcy. Towarzystwo wysuwa do kierowcy (czyli sprawcy szkody) żądanie zwrotu wypłaconego odszkodowania. A koszty te mogą być ogromne.

Zgodnie z Ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w art. 43 (Prawo dochodzenia wypłaconego odszkodowania od kierującego pojazdem mechanicznym)², istnieje kilka przypadków, w których można żądać zwrotu wypłaconych świadczeń od kierowcy pojazdu mechanicznego. Wśród nich znajduje się między innymi ucieczka z miejsca kolizji. 

Zgodnie z art. 98 zadania Funduszu wspomnianej ustawy³, ust. 2 pkt 1, Zakładowi ubezpieczeń i Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący:

1. wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;
2. wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;
3. nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;
4. zbiegł z miejsca zdarzenia.

To nie wszystko, co grozi za ucieczkę z miejsca kolizji. Jeśli Twój pojazd uległ uszkodzeniu, możliwe, że nie będziesz mógł liczyć na wypłatę odszkodowania z AC (jeżeli je posiadasz). Musisz bowiem wiedzieć, że ucieczka z miejsca zdarzenia to jedno z częstych wyłączeń za spowodowanie szkody u ubezpieczycieli. To oznacza, że towarzystwo ubezpieczeniowe może zastrzec sobie w umowie, że nie wypłaci Ci odszkodowania w sytuacji, kiedy jako sprawca uciekniesz z miejsca kolizji.

Jak widzisz, ucieczka z miejsca kolizji nigdy nie jest dobrym rozwiązaniem i naprawdę nie popłaca. Co zatem zrobić w przypadku stłuczki? Udział w zderzeniu zawsze wiąże się z masą nerwów i stresu, jednak postaraj się zachować zimną krew. Jeśli doprowadziłeś do zderzenia, zatrzymaj się. Pod żadnym pozorem nie uciekaj z miejsca zdarzenia.

Oddalenie się z miejsca kolizji często jest efektem paniki. Zachowaj więc spokój, gdyż konsekwencje tej decyzji będą dużo poważniejsze, niż pomoc stronie poszkodowanej – zwłaszcza że obecnie wiele pojazdów wyposażonych jest w kamery oraz moduł GPS, a w okolicy może być wiele kamer monitorujących drogę lub pobliskie nieruchomości. Zacznij więc od zatrzymania pojazdu. Następnie wysiądź i sprawdź, czy nikomu się nic nie stało. Gdy masz pewność, że nikt nie ucierpiał, zabezpiecz miejsce zdarzenia. 

Jeśli samochodu nie da się ruszyć, ustaw trójkąt ostrzegawczy w bezpiecznej odległości od wypadku i włącz światła awaryjne. Nie zapomnij o tym, by zabrać ze sobą kamizelkę odblaskową. Dzięki niej będziesz widoczny dla pozostałych uczestników ruchu drogowego – zwłaszcza w nocy. W obszarze zabudowanym trójkąt musi być ustawiony tuż za pojazdem lub na pojeździe, lecz nie wyżej niż na wysokości 1 metra. Poza obszarem zabudowanym odległość ta powinna wynosić od 30 do 50 m, a drodze ekspresowej lub autostradzie zgodnie z prawem odległość powinna wynosić 100 m od samochodu.

W sytuacji, gdy pojazd można przestawić ze względu na niewielkie szkody, niezwłocznie usuń go z drogi w taki sposób, by nie zagrażał on pozostałym uczestników ruchu drogowego. Dopiero teraz przejdź do formalności. Sprawca i poszkodowany muszą spisać oświadczenie o kolizji, w którym sprawca przyzna się do winy. W oświadczeniu należy spisać: 

• dane pojazdów, 
• uczestników zdarzenia, 
• opisać przebieg zdarzenia, 
• uszkodzenia. 

Dokument musi zostać podpisany przez poszkodowanego i sprawcę. Co zrobić w chwili, gdy nikt nie chce przyznać się do winy? Koniecznością staje się wezwanie policji, która zbierze materiał dowodowy i zeznania. Na tej podstawie będą oni ustalać przyczynę kolizji/wypadku, określając także winowajcę. 

A co zrobić w przypadku stłuczki na parkingu lub w garażu podziemnym? Przede wszystkim pamiętaj, że ucieczka z miejsca stłuczki parkingowej to spory błąd. 

Jeśli nie zmieściłeś się w miejsce parkingowe i uderzyłeś w inny pojazd, spisz oświadczenie dotyczące zdarzenia. Zrób też zdjęcia uszkodzeń – będą one stanowiły dowód w sprawie. Jeżeli w okolicy nie ma właściciela pojazdu, zostaw swoje dane kontaktowe (np. napisane na kartce za wycieraczką auta) lub czekaj do momentu, w której właściciel/kierowca drugiego pojazdu wrócą. Ucieczka z miejsca stłuczki parkingowej nie jest dobrym pomysłem, gdyż większość obiektów jest obecnie monitorowana. 

W przypadku wystąpienia szkody to poszkodowany zgłasza ją do towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym sprawca ma wykupioną polisę OC. Jeśli to Ty jesteś poszkodowanym, a sprawca uciekł z miejsca kolizji, zachowaj zimną krew. Jeśli to możliwe, zapamiętaj i zapisz numery tablicy rejestracyjnej albo zrób zdjęcie oddalającego się samochodu. Będziesz potrzebował wszelkich dowodów potwierdzających, że ktoś inny jest sprawcą zdarzenia. 

Możesz wezwać odpowiednie służby, które zajmą się zebraniem dowodów. O ile to możliwe zabezpiecz miejsce zdarzenia do przyjazdu policji. Dzięki temu zwiększysz swoje szanse na udowodnienie winy innego kierowcy i na odnalezienie go. Zebranie dowodów jest też ważne z innego powodu – jeśli ucieczka z miejsca wypadku okaże się na tyle skuteczna, że policja nie znajdzie sprawcy, na podstawie zebranych dowodów możesz otrzymać odszkodowanie z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Ważne! Standardowo szkodę należy zgłosić w towarzystwie ubezpieczeniowym sprawcy, ale możliwe jest też zgłoszenie jej u swojego ubezpieczyciela, jeśli ten należy do programu Bezpośredniej Likwidacji Szkód. Jeżeli sprawca nie ma aktualnego ubezpieczenia OC, zgłoś szkodę w dowolnym towarzystwie.

A co w sytuacji, gdy to Ty jesteś sprawcą kolizji? Ubezpieczenie OC chroni osobę poszkodowaną. Nadal masz jednak możliwość uzyskania odszkodowania, gdy jesteś sprawcą zdarzenia – pod warunkiem że posiadasz dobrowolne ubezpieczenie AC. Polisa pozwoli Ci uzyskać środki na naprawę pojazdu, nawet gdy to Ty spowodowałeś stłuczkę. 

Ucieczka z miejsca kolizji występuje w chwili, w której sprawca wypadku próbuje oddalić się od miejsca zdarzenia w celu uniknięcia konsekwencji prawnych i finansowych. Oddalenie się z miejsca kolizji wiąże się najczęściej z podwyższonymi karami – nie tylko za nieudzielenie pomocy, lecz również za próbę świadomego zacierania śladów. Szok i strach teoretycznie mogą być przesłanką łagodzącą, lecz sprawca mimo wszystko musi liczyć się z tym, że otrzymana kara będzie wyższa od tej, którą dostałby przy przyjętym zachowaniu – zwłaszcza że można domniemywać, że przyczyną ucieczki był spożyty alkohol lub inne działania niezgodne z prawem. Ucieczka z miejsca wypadku – w szoku, ale i w pełni świadomie – nigdy nie jest więc dobrym rozwiązaniem. 

Nie tylko policja będzie ustalać, czy ucieczka z miejsca zdarzenia była świadoma w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej. Towarzystwo ubezpieczeniowe również może udowadniać, że sprawca wypadku celowo się oddalił. W takim przypadku towarzystwo pokryje koszty szkód, a następnie będzie domagać się zwrotu wypłaconego odszkodowania od sprawcy.

Zadbaj o ważną polisę ubezpieczeniową i kup OC w LINK4. Aby kupić ubezpieczenie, możesz skorzystać z kalkulatora dostępnego na naszej stronie, który pozwoli Ci wyliczyć wysokość składki. Możesz też porozmawiać z konsultantami pod numerem telefonu 22 444 44 44 lub spotkać się osobiście z agentem współpracującym z LINK4. Zapraszamy do kontaktu i zakupu polisy w LINK4!

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Co to jest ucieczka z miejsca kolizji i jakie mogą być tego konsekwencje?

Ucieczka z miejsca kolizji bądź wypadku ma miejsce wówczas, gdy sprawca odjedzie po spowodowaniu zdarzenia, mając na celu uniknięcie odpowiedzialności za swoje czyny. Konsekwencje ucieczki mogą być bardzo surowe. Sprawcy grożą wysokie kary finansowe, odebranie prawa jazdy, kara więzienia, a także często konieczność zwrotu odszkodowania wypłaconego poszkodowanym w wypadku oraz prawdopodobnie konieczności zapłaty wyższej składki OC w kolejnym roku.

Czy ucieczka z miejsca kolizji może wpłynąć na wypłatę odszkodowania z OC?

Jeżeli sprawca uciekł z miejsca zdarzenia, poszkodowany nadal może otrzymać odszkodowanie. Wtedy należy jak najdokładniej udokumentować winę sprawcy, zbierając odpowiednie dowody. Będą one pomocne w uzyskaniu świadczenia z UFG w sytuacji, gdy policja nie znajdzie sprawcy.

Jak zachować się, gdy dojdzie do kolizji?

W przypadku kolizji bądź stłuczki, która nie wymaga wzywania policji, sporządź z drugim kierowcą oświadczenie sprawcy kolizji. W dokumencie należy zawrzeć jak najwięcej informacji dotyczących przebiegu zdarzenia. Należy wskazać dane uczestników kolizji. Na oświadczeniu musi znaleźć się podpis osoby, która spowodowała stłuczkę.

Czy zawsze trzeba zgłaszać każdą kolizję do ubezpieczyciela, nawet jeśli nie chcę wnosić roszczenia?

Nawet jeśli poszkodowany ze sprawcą zdarzenia doszli do porozumienia i spisali oświadczenie, należy zgłosić kolizję i powstałą szkodę z OC do ubezpieczyciela sprawcy.

Źródła:

1. Art. 178. z Kodeksu Karnego, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970880553/U/D19970553Lj.pdf 

2. Art. 43 z Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20031241152/T/D20031152L.pdf 

3. Art. 98 z Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20031241152/T/D20031152L.pdf